Net-billing to nowy system rozliczeń użytkowników, który zastępuje dotychczasową metodę rozliczeń, opartą na tzw. systemie opustów? Właściwie dla nowych użytkowników nie ma możliwości wyboru. Wszyscy nowi prosumenci, którzy zgłoszą lub zgłosili swoje instalacje po 1 kwietnia 2022 automatycznie zostają objęci nowymi regulacjami rozliczenia energii tzw. net-billingiem. Prosumenci, którzy zgłosili instalacje do 31 marca 2022 roku, mogą nadal korzystać z systemu opustów. Mają również możliwość przejść na nowy system. Dlaczego nieliczni się na to decydują i kiedy rozważyć taką ewentualność? Odpowiemy w dalszej części i pomoże nam w tym poznanie różnic między systemami.
Net-billing a system opustów, na czym polega różnica?
Różnice są diametralne i mają znaczący wpływ na całkowity koszt pozyskania energii z instalacji. Mają również wpływ na czas zwrotu z inwestycji w fotowoltaikę.
System opustów
Dotychczasowy system opiera się na rozliczeniu właścicieli małych instalacji (do 10 kWp) w stosunku 1 do 0,8. To znaczy że za każdy 1 Kw wygenerowany do sieci mogą pobrać 0,8 kW za darmo. W przypadku nieco większych instalacji ten stosunek wygląda jeszcze korzystniej i wynosi 1 do 0,7. Rozliczanie prosumenta z Operatorem Sieci Dystrybucyjnej następuje w cyklach rocznych. W tym modelu rozliczenia prosumentów nie obejmują również opłaty dystrybucyjne za użytkowanie sieci.
Kto może korzystać z systemu opustów i jak długo?
Zgodnie z nowelizacją ustawy o odnawialnych źródłach energii dotychczasowi prosumenci pozostają w „starym” systemie opustów. Będą mogli z niego korzystać przez okres kolejnych 15 lat.
Warunkiem uzyskania prawa do rozliczania na zasadzie opustów jest złożenie kompletnego i poprawnego zgłoszenia do Operatora Sieci Dystrybucyjnej o przyłączenie mikroinstalacji do sieci nie później niż do 31 marca 2022 r.
Warto zwrócić uwagę, że modernizacja oraz rozbudowa istniejącej mikroinstalacji nie powoduje konieczności przejścia na nowy system net-metringu.
Zgodnie z informacją na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska w przypadku rozbudowy istniejącej przed 1 kwietnia 2022 instalacji fotowoltaicznej, obowiązującym dla prosumenta systemem rozliczeń jest nadal system opustów.
Pamiętać jednak trzeba, że na prosumencie spoczywa obowiązek zgłoszenia rozbudowy instalacji fotowoltaicznej do Operatora Sieci Dystrybucyjnej. O zmianie mocy naszej mikroinstalacji musimy powiadomić Operatora w ciągu 14 dni. Za niedopełnienie tego obowiązku grożą dotkliwe kary pieniężne.
System net-billing
1 kwietnia bieżącego roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska wprowadziło nowe regulacje rozliczeń wytwarzanej energii w mikroinstalacjach fotowoltaicznych. Nowa metoda polega na wartościowym rozliczaniu energii wyprodukowanej przez prosumenta po cenie energii rynkowej, ustalanej docelowo wg ceny z Rynku Dnia Następnego. Net-billingiem są obejmowani automatycznie wszyscy prosumenci, którzy dołączą do sieci po 1 kwietnia 2022 roku. Jednak do 30 czerwca będą rozliczani wg starych zasad.
W ramach net-billingu prosumenci będą sprzedawać nadwyżki energii dostarczane do sieci Operatora po cenach hurtowych. Natomiast za zużytą energię będą płacić tak jak „zwykli’ odbiorcy.
Ministerstwo zapowiada, że od 2024 roku cena hurtowa będzie ustalana co godzinę. Do tego czasu będzie ona ustalana w oparciu o ceny miesięczne. Rozliczanie z prosumentem nadal będzie się odbywać w okresie rocznym.
Jak będzie rozliczany prosument w ramach net-billingu?
W praktyce ma to wyglądać tak, że środki ze sprzedaży nadprodukcji energii będą gromadzone na tzw. depozycie prosumenta. Tymi środkami będzie można regulować należności za energię pobieraną z sieci. Jeśli na koniec okresu rozliczeniowego na koncie depozytu pozostaną niewykorzystane środki to prosument otrzyma tylko 20% tej nadwyżki. Wygląda to prawie tak skomplikowanie jak…obecna faktura za energię, ale poczekajmy do momentu pełnego wprowadzenia systemu w życie.
Net-billing dla starych prosumentów, czyli bierzesz dotację tracisz opust
Wiadomo, że nie wszyscy posiadacze instalacji fotowoltaicznych wybudowanych w latach poprzednich zdążyli uzyskać dopłatę z programu Mój Prąd. W nowym rozdaniu z 2022 roku pojawiła się możliwość dofinansowania instalacji oddanych przed 31 marca 2022 roku. Jednak jednym z warunków uzyskania dofinansowania z programu Mój Prąd 4.0 dla wcześniejszych mikroinstalacji jest przejście na umowę net-billingu z dniem 1 lipca 2022 roku.
Kto nie straci opustów mimo dotacji z programu Mój Prąd 4.0?
W obecnej edycji programu rządowego Mój Prąd istnieje również możliwość dofinansowania modernizacji lub rozbudowy już istniejącej instalacji fotowoltaicznej. Jeśli prawidłowo interpretujemy informację zamieszczoną na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska to w przypadku rozbudowy „starej” instalacji fotowoltaicznej prosument nie ma obowiązku przechodzenia na system net-metringu i nadal może korzystać z systemu opustów.
Dlaczego system opustów zostaje zastąpiony net-billingiem?
Ministerstwo Klimatu i Środowiska tłumaczy, że dotychczasowy system opustów wprowadzono kilka lat temu po to, by dać impuls do rozwoju fotowoltaiki w Polsce. Faktem jest, że w momencie ogłoszenia pierwszej edycji liczba instalacji w Polsce była znikoma. Program na pewno zadziałał i ostatnie lata to prawdziwy bum na przydomowe instalacje fotowoltaiczne w naszym kraju. Nie jest również tajemnicą, że obecna infrastruktura sieci energetycznych nie była gotowa na tak szybki przyrost liczby instalacji.
Wg Ministerstwa nowy system net-metringu ma poprawić stabilność sieci energetycznych ale przede wszystkim ma zachęcić do większej autokonsumpcji wytwarzanej energii. Innymi słowy ma sprawić byśmy zaczęli lepiej zarządzać i gospodarować wytwarzaną energią oraz inwestować w nowe technologie. Widać to również po zmianach jakie wprowadzono w obecnych edycjach najważniejszych programów dofonansowania czyli „Mój Prąd 4.0” oraz „Czyste Powietrze”.
Net-billing a system opustów – podsumowanie
Już na pierwszy rzut oka, bez zaawansowanych analiz widać, że net-billing a system opustów to zupełnie odmienne podejście do rozliczenia. Nowy system rozliczeń jest mniej atrakcyjny dla prosumenta niż poprzedni. Wydaje się również bardziej skomplikowany i trudniejszy do ogarnięcia dla zwykłego użytkownika domowej mikroinstalacji. Szczególnie w kontekście zmian, które wejdą w życie w 2024 roku. Z drugiej strony dynamika wzrostu cen energii i prognozy na najbliższe lata powodują że prawie każda inwestycja we własne źródła energii staje się opłacalna w dłuższej perspektywie czasowej. Dodatkowo, w obliczu kryzysu energetycznego, którego jesteśmy świadkami i uczestnikami, taka inwestycja wydaje się wręcz nieodzowna.
Nasi specjaliści pomogą wybrać optymalne rozwiązanie, podpowiedzą w zakresie wyboru technologii oraz form sfinansowania instalacji a także modernizacji.
Zapraszamy do kontaktu z naszym doradcą